Neil Gaiman należy do najbardziej rozpoznawalnych XXI – wiecznych pisarzy. Jego najwybitniejsze dzieła, takie jak: „Amerykańscy bogowie”, „Gwiezdny pył”, czy „Nigdziebądź” to światowe bestsellery, przetłumaczone na kilkadziesiąt języków. Moje prywatne spotkanie z twórczością Gaimana nastąpiło dopiero niedawno, kiedy to dostąpiłem okazji przeczytania jego najnowszego zbioru opowiadań pt. „Drażliwe tematy”. Mimo, że nie przepadam za wszelkiego rodzaju antologiami, ta zbierała bardzo pozytywne recenzje. Czytelnicy chwalili między innymi maksimum kunsztu Gaimana, zebranego w krótkich formach literackich. Moje odczucia również dołączają się do dobrych opinii. Zapraszam na recenzję.

Trudno jednoznacznie określić czym są „Drażliwe tematy”. Wydawca – MAG, informuje nas, że ten zbiór opowiadań jest: „pełen grozy, niespodzianek i dobrej zabawy, to skarbnica literackich perełek, które zajmują umysł, poruszają serce i wstrząsają duszą.”. Zaś sam autor, we wstępie, mówi do nas: „W książce tej, podobnie jak w życiu, są sprawy, które mogą was poruszyć bądź zranić. Jest tu śmierć i ból, są łzy i dyskomfort, najróżniejsza przemoc, okrucieństwo, nawet dręczenie. Mam jednak nadzieję, że czasami jest też dobroć. A nawet kilka szczęśliwych zakończeń (…)”. Odpowiedzi są dość wyczerpujące.

Drażliwe tematy” to kilkadziesiąt historii, przeróżnych gatunków, w których Gaiman pokazuje maksimum swoich umiejętności. Opowiadania o zróżnicowanej długości mieszczą w sobie pełnię kunsztu, dbałości i bardzo dojrzałego pióra. Neil Gaiman bawi się prozą, eksperymentuje, popełnia błędy. Przede wszystkim wprowadza czytelnika do świata swojej bogatej i bujnej wyobraźni, która ukazuje mu wizję światów i bohaterów. Jednakże w swoich tekstach przede wszystkim przełamuje schematy, ukazując inne sposoby myślenia i wkraczając do wnętrza naszych umysłów. „Drażliwe tematy” to podróż po przeróżnych gatunkach i światach. Od ciebie zależy cz podejmiesz tą wędrówkę.

Drażliwe tematy” to zbiór tekstów lepszych i gorszych, ciekawszych lub mniej. Chciałbym przedstawić i omówić przykłady z obu tych grup, aby w końcowej fazie mieć zestawienie całości. Pierwszym z moich ulubionych opowiadań jest „Problem z Cassandrą”. Opowiada ono o mężczyźnie, który od przyjaciela dowiaduje się, że jego dziewczyna z czasów gimnazjum chce się z nim skontaktować. Wszystko byłoby dobrze, gdyby Cassandra kiedyś w ogóle istniała, ponieważ została wymyślona przez głównego bohatera w celu zaimponowania kolegom. Gaiman oferuje nam historię opartą w części na własnym życiu. Umiejętnie prowadzi narrację, doprawiając całość szczyptą magii i tajemniczości. Drugim tekstem, którego również nie należy przeoczyć jest - „Prawda to jaskinia w czarnych górach”. W tym przypadku otrzymujemy mistrzowsko opowiedzianą historię o pewnej nietypowej podróży. Trzecie na podium jest krótkie opowiadanie grozy - „Klik – klak Grzechotka”. Mimo, że jego akcja rozgrywa się na raptem sześciu stronach to jednak wywołuje uczucie grozy i niesamowicie buduje klimat.

Niestety im dalej, tym gorzej. Zaznaczam, że nie znajdziemy tutaj opowiadań złych i odrzucających. Za to z pewnością spotkamy te dość średnie. Praktycznie cały koniec zbioru to dość marne, nieporuszające teksty. Przykłady? „Śpiąca i wrzeciono”, mimo dobrego pomysłu, obrazującego ciekawą dygresję na temat baśni, nie porusza, nie porywa, ciągnie się i nic nie wnosi. Takich tekstów jest jeszcze kilka , nie potrafię ich nawet zbytnio przywołać, gdyż ich treść nie zagościła w mojej głowie zbyt długo. Na szczęście to tylko garstka, a zbiór trzyma się na naprawdę wysokim poziomie.

Całokształt dzieł zaprezentowanych w „Drażliwych tematach” prezentuję się zaskakująco dobrze. Książka skupia wiele dobrych tekstów, do których z pewnością watro wrócić w przyszłości. Wiele z nich pozytywnie zaskakuje swoją nietypowością. Na przykład dam „Pomarańcz” - niezmiernie ciekawy pod względem formy twór Gaimna. Są to spisane zeznania świadka pewnego zdarzenia. Najbardziej zaskakujące jest to, że nie znamy pytań, tylko same odpowiedzi. „Drażliwe tematy” skupiają również m.in. opowiadanie o Doktorze Who, bohaterowi najstarszego na świecie serialu science-fiction, czy krótki tekst, którego bohaterem jest sam Sherlock Holmes. To świetna gratka dla wszystkich fanów tych postaci. „Drażliwe tematy” to bardzo przyjemna lektura, przy której uśmiechnie się niejeden czytelnik. To pozycja obowiązkowa dla wszystkich fanów twórczości Neila Gaimana, a także dla tych, którzy poszukują krótkich, ale zawierających maksimum treści opowiadań, zróżnicowanych pod względem gatunku. 

©Michał Oleksa
2015

Wydawnictwo: MAG
Liczba stron: 394
Cykl wydawniczy: "Zbiory opowiadań Neila Gaimana"
Tom: III
Autor: Neil Gaiman  
Tłumaczenie: Paulina Braiter
Ocena:
wydanie: 9/10
treść: 8/10


Książkę recenzuję we współpracy z księgarnią internetową BookMaster